Norske Grunnskoleloven / Norsk Lov om grunnskolen -
Lov av 13. juni 1969 nr. 24 om grunnskolen - grunnskoleloven - med endringer, sist ved lov av 16. juni 1995 nr. 28, samt tilføyde endringer ved lov av 9. september 1994 nr. 58 (ikke i kraft).
En oversettelse av norske Grunnskoleloven av 1969, til engelsk - kan
du finne på Internett på adresse : http://www.ub.uio.no/ujur/text/utenllov/grunnskl.html
- som
"ACT
NO. 24 OF 13 JUNE 1969 CONCERNING PRIMARY AND LOWER SECONDARY EDUCATION
with subsequent amendments" / Norway.
---
---
Lov av 13. juni 1969 nr. 24 om grunnskolen - grunnskoleloven -
med endringer, sist ved lov av 16. juni 1995 nr. 28,
samt tilføyde endringer ved lov av 9. september 1994 nr. 58
(ikke i kraft).
---
Kapittel II. Opplæringsplikt m.m. -
§ 13. Rett og plikt til
opplæring -
§ 14. Private skolar -
§ 15. Plikt for arbeidsgjevar
-
§ 16.
Om arbeidsmiljøet og om rettar og plikter for elevane -
Kapittel III. Undervisningspersonalet m.m. -
§ 17. Undervisningsstillingar
m.m. -
§ 18. Krav til utdanning
m.m. -
§ 19. Lønn og lesetid
m.m. -
§ 20. Utlysing av stillingar
-
§ 21. Tilsetjing -
§ 22. Plikter for personalet
-
§ 23. Oppseiingsfrist m.m.
-
§
24. Oppseiing, overføring til annan skole m.m. -
Kapittel IV. Styringsskipnaden -
§ 27. Oppgåver for kommunen
-
§ 30. Foreldreråd -
§ 31. Fråsegn frå
krinsen -
§ 32. Samarbeidsutvalet
m.m. -
§ 33. Elevråd og klasseråd
-
§ 34. Statens utdanningskontor
-
§ 35. Foreldreutvalet -
§ 36. Statlege skolar -
Kapittel V. Utgiftene til skolen -
§ 37. Plikter for
kommunen m.m. -
§ 38. Tilskott frå staten
-
Kapittel VI. Ymse føresegner -
§ 39. Lærebøker -
§ 40. Målet i skolen -
§ 40 a. Samisk i opplæringa
-
§ 41. Opplæringa i kristendomskunnskap
-
§ 42. Teieplikt -
§ 42 a. Opplysningsplikt
til sosialtenesta -
§ 42 b. Opplysningsplikt
til barneverntenesta -
Kapittel VII. Overgangsføresegner -
§ 43. Iverksetjing av lova
-
Lov om endringer i lov av 13. juni 1969
nr. 24 om grunnskolen -
Lov om barnehager (barnehageloven) -
*
13 juni 1969 nr. 24
Ajourført med endringer, senest 16.06. 1995 nr. 28
§ 2. (* 1) Skoleskipnad.
1. Grunnskolen
er 9-årig og har to steg:
a) Barnesteget,
som femner om 1.-6. årskull,
b) ungdomssteget,
som femner om 7.-9. årskull.
Til ungdomssteget
kan det leggjast eit 10. år med friviljug undervisning.
2. Til vanleg
bør det ikkje skipast skolar med meir enn 450 elevar.
Ein skole med
årgangstal mellom 20 og 60 elevar bør til vanleg ha alle 9
(10) årskulla. Dersom det elles ville bli urimeleg lang eller hard
skyss, kan skolen ha ungdomssteg med mindre enn 20 elevar i årskullet.
3. I tilknytning
til grunnskolen kan det skipast friviljug undervisning i førskole
i medhald av § 8 nr. 6.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 31 mai 1985 nr. 41. Endres ved
lov 9 sep 1994 nr. 58 (fra den tid Kongen bestemmer).)
§ 3. (* 1) Krinsskipnad.
1. Det området
som soknar til ein skole, er ein skolekrins. Ein krins kan femne om ulike
steg eller årskull.
2. Kommunen
fastset krinsskipnaden, krinsgrensene, skolestader og namn på skolar,
og kan og gjere vedtak om å sløyfe krinsgrensene i heile kommunen
eller i delar av han.
3. Vil ei endring
i krinsskipnaden føre til at ein krins blir nedlagd eller slått
saman med ein eller fleire andre krinsar, skal krinsen få seie si
meining (* 2) dersom kommunen gjer vedtak om det. Det same gjeld i spørsmål
om ny skolestad i ein krins.
4. Etter at
det er innhenta fråsegn frå heimen, kan kommunen i særhøve
føre elevar mellombels over frå ein krins til grannekrinsen.
5. To eller
fleire kommunar kan skipa skolekrins i lag (interkommunal krins). Føresegnene
i nr. 2 og 3 gjeld tilsvarande.
Born frå
ein kommune kan gå på skole i ein annan kommune når dette
høver betre.
Når foreldre
i språkblandingsdistrikt krev det, skal det skipast eigen krins for
barna deira. Foreldre kan ikkje krevje eigen krins for færre enn
10 elevar eller at krinsen skal haldast oppe med færre enn 6. (*
3)
6. For spesialundervisning
gjeld reglane i denne paragrafen så langt dei høver.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 31 mai 1985 nr. 41, 18 des 1987
nr. 99, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se den III).)
(* 2: Jfr. § 31.)
(* 3: Jfr. § 40 nr. 6.)
§ 4. (* 1) Skyss og innhysing.
1. For elevar
som har meir enn 4 km veg frå heimen til skolen eller må nytte
båt, skipar fylkeskomm unen dagleg skyss i samråd med kommunane.
Kvar kommune dekkjer utgifter for sine elevar etter gjeldande persontakst.
I særlege tilfelle har kommunen eit sjølvstendig ansvar for
å skipe skyss sjølv om skolevegen er kortare enn 4 km.
Kommunen har
ansvaret for tilsyn med elevane når det vert ventetid, og for at
elevar som ikkje kan reise åleine, får følgje.
2. For funksjonshemma
elevar skal fylkeskommunen, om det er turvande, syte for skyss utan omsyn
til veglengda.
3. For elevar
som bur slik til eller har så lang veg at dei ikkje kan nytte dagleg
skyss til skolen, skal kommunen syte for innhysing. Kommunen syter for
forsvarleg tilsyn med elevar som er innhyste. Funksjons hemma elevar har
rett til innhysing utan vilkår.
4. For elevar
ved eigne skolar for spesialundervisning som bur i elevheim på skolen,
skal utgiftene til reiser, opphald m.m. berast av dei som driv skolane
i samsvar med den utgiftsfordelinga som er fastsett i lov og reglement.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 31 mai 1985 nr. 41, 11 juni 1993
nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
§ 5. (* 1) Klasseskipnaden.
1. Elevtalet
skal ikkje vere over 12 i udelt, 30 i todelt, 50 i tredelt og 84 i firedelt
skole. I femdelt skole skal årgangstalet i regelen ikkje vere over
15.
Elevtalet i
klassen skal likevel ikkje i noko høve vere høgre enn 12
når det er fire årskull eller meir i klassen, 18 når
det er tre årskull i klassen, 24 når det er to årskull
i klassen og 28 på barnesteget og 30 på ungdomssteget når
det er eitt årskull i klassen.
2. Kommunen
skal kvart år sende statens utdanningskontor (* 2) oppgåve
over talet på klassar, grupper, elevtalet i desse og timetalet.
(*
1: Endra med lover13 juni 1975 nr. 42, 31 mai 1985 nr. 41, 20 juli 1991
nr. 69, 20 des 1991 nr. 87 (i kraft 1 aug 1992), 11 juni 1993 nr. 85 (i
kraft 1 jan 1994, se dens III). - Jfr. § 3.)
(* 2: Sjå § 34.)
§ 6. (* 1) Undervisningstida.
1. Den årlege
undervisningstida for elevane skal vere minst 37 veker.
2. Minste veketimetal
gjennom dei 6 åra på barnesteget (* 2) og dei 3 åra på
ungdomssteget (* 2) vert fastsette av departementet i samsvar med budsjettvedtak
i Stortinget.
3. Departementet
(* 3) kan gje nærare reglar om den daglege undervisningstida.
4. - - -
5. - - -
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 31 mai 1985 nr. 41, 4 mai 1990
nr. 10, 20 juli 1991 nr. 69, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se
dens III). Endres ved lov 9 sep 1994 nr. 58 (fra den tid Kongen bestemmer).)
(* 2: Sjå § 2.)
(* 3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 7 (* 1) Undervisninga.
1. Alle elevar
har rett til å få opplæring i samsvar med dei evnene
og føresetnadene dei har.
2. Læreplanen
skal til vanleg femne om kristendomskunnskap, norsk, matematikk, framandspråk,
kroppsøving, kunnskap om heimen, samfunnet, naturen og om opplæring
estetisk, praktisk og sosialt.
3. Ein del av
undervisningstida kan nyttast til valfrie fag eller kurs, til leirskoleundervisning,
til opplæring ved andre skolar eller leggjast til ein arbeidsplass
utanfor skolen etter reglar som departementet (* 2) fastset.
4. Departementet
(* 2) fastset ein mønsterplan som skal gje nærmare utforming
av dei mål som er sette for skolen, (* 3) fag- og timebyteplanar
og undervisningsplanar for alle fag og klassesteg, for vanleg undervisning
og spesialundervisning.
Målet
for opplæringa i kristendomskunnskap blir fastsett slik at elevane
skal ha kjennskap til hovedinnhaldet i bibelsoga, til dei viktigaste hende
i kyrkjesoga og til den kristne barnelærdommen etter den evangelisk-lutherske
læra. (* 4)
I samband med
undervisninga i samfunnsfag skal det gjevast eit oversyn over andre religionar
og livssyn og arbeidet for fred og skjønsemd mellom nasjonane.
5. Fag- og timebyteplanane
i mønsterplanen er bindande for alle skolar som ikkje har undervisning
ut over det minstetimetalet som er fastset etter § 6, men på
barnesteget kan opp til 5 veketimar av minstetimetalet nyttast til å
styrkje einskilde fag etter vedtak av kommunen. Dersom ein kommune har
høgre veketimetal enn minstetimetalet, vedtek kommunen korleis dei
overskytande timane kan nyttast.
Reglane i første
lekken gjeld for spesialundervisninga så langt dei pedagogisk sett
høver.
6. I samråd
med statens utdanningskontor (* 5) skal kommunane syte for utbygging av
den pedagogiske rettleiingstenesta.
7. Departementet
(* 2) skal syte for at det blir utarbeidd lærebøker og andre
læremiddel for spesialundervisninga og hjelpemiddel for rådgjevingstenesta.
8. Etter rettningsliner
frå departementet (* 2) kan statens utdanningskontor samtykkje i
at kommunen gjer avvik frå gjeldande føresegner om fagsamansetjing,
stoffval, omfanget og målet for undervisninga i dei einskilde fag,
når kravet til heile opplæringa med dette ikkje blir mindre.
Før statens utdanningskontor (* 5) tek stilling til slike søknader
skal samarbeidsutvalet (* 6) seie si meining.
9. - - -
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 11 juni 1982 nr. 51, 31 mai 1985
nr. 41, 18 des 1987 nr. 99, 20 des 1991 nr. 87 (i kraft 1 jan 1992 og 1
aug 1992), 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
(* 2: Kirke, utdannings- og forskningsdepartementet.)
(* 3: Jfr. § 1.)
(* 4: Jfr. § 41.)
(* 5: Sjå § 34.)
(* 6: Sjå § 32.)
§ 8. (* 1) Spesialundervisning.
1. For born
og ungdom som ut frå ei sakkundig vurdering treng serleg hjelp, skal
det skipast spesialundervisning, i eller utanom skolen.
Slik undervisning
kan gjevast i vanleg skole eller i eigne skolar eller spesialklassar eller
i medisinske og sosiale institusjonar m.v.
2. Spesialundervisning
for elevar i vanleg skole som får ekstra hjelp i eit eller fleire
fag for kortare eller lengre tid, skal skipast av kommunen på grunnlag
av planar som kommunen arbeider ut.
3. Spesialundervisning i eigne skolar eller i spesialklassar lagde til
ein vanleg skole, kan skipast av ein kommune åleine, av fleire kommunar
i lag, av ein fylkeskommune eller andre enn kommunar eller fylke. Statens
utdanningskontor (* 2) har tilsyn med denne undervisninga. Departementet
(* 3) kan gje nærare føresegner.
4. Statens utdanningskontor
(* 2) kan, i samarbeid med skole-, sosial- og helsestellet, arbeide ut
planar for organiseringa av slik spesialundervisning som er nemnd i pkt.
3 for ein eller fleire kommunar eller for heile fylket.
5. Staten kan
drive slike skolar og institusjonar som er nemnde i nr. 3 og 6.
6. Kommunen
skal syte for at born under opplæringspliktig alder får høveleg
spesialpedagogisk hjelp når det etter sakkundig tilråding er
turvande. Slik hjelp kan knyttast til skolar, daginstitusjonar, medisinske
og sosiale institusjonar m.m. eller organiserast som eigne tiltak. Hjelpa
kan og gjevast av den pedagogisk- psykologiske tenesta eller av annen sakkundig
instans og bør òg femne om foreldrerådgjeving.
7. Departementet
(* 3) fastset nærmare føresegner for dei tiltaka som er nemnde
ovanfor.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 6 april 1979 nr. 11, 18 des 1987
nr. 99, 20 juli 1991 nr. 69, 20 des 1991 nr. 87 (i kraft 1 aug 1992), 11
juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).
(* 2: Sjå § 34.)
(*3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 9. (* 1) Pedagogisk-psykologisk
teneste.
1. Pedagogisk-psykologisk
teneste skal skipast i høvelege distrikt og kan organiserast kommunalt
eller interkommunalt. Statens utdanningskontor (* 2) kan gjere framlegg
om inndeling av fylket i tenestedistrikt.
Kommunen fastset
distriktsgrenser og kontorstader. Vedtaka treng godkjenning av statens
utdanningskontor. (* 2)
2. Departementet
(* 3) fastset nærare føresegner for dei tiltaka som er nemnd
ovanfor.
Dersom kommunane
ikkje blir samde om korleis spesialundervisninga under § 8 nr. 3 skal
organiserast, eller om inndelinga av den pedagogisk-psykologiske tenesta
i tenestedistrikt, eller om vilkåra for samarbeid, skal saka leggjast
fram for statens utdanningskontor (* 2) til avgjerd.
(*
1: Tilføyd med lov 13 juni 1975 nr. 42, endra med lover 6 april
1979 nr. 11, 18 des 1987 nr. 99, 20 des 1991 nr. 87 (i kraft 1 aug 1992),
11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).
(* 2: Sjå § 34.)
(* 3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 10. (* 1) Skolerom og
utstyr.
1. Kommunane
skal syte for tenlege skolar.
2. Alle skolar
skal ha det innbu og dei læremiddel som trengst. Departementet (*
2) gjev retningsliner.
Skolane skal
ha eit bibliotek og ein som er ansvarleg for bibliotektenesta. Skolebiblioteka
skal ha både ein pedagogisk og ein allmennkulturell funksjon og må
ha eit fast samarbeid med folkebiblioteka i kommunen.
3. Kommunane
skal halde elevane med lære- og lesebøker, skrive- og teiknesaker
og anna undervisningsmateriell.
4. Skoleanlegga
bør brukast til kulturelle og sosiale føremål utanom
skoletida.
Om reinhald
gjeld lov av 19. november 1982 nr. 66 om helsetenesta i kommunane og forskriftar
med heimel i lova.
På skolar
og i kombinerte anlegg for skole og andre føremål må
det ikkje serverast alkohol eller takast med alkohol til nyting.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42 (tidlegare § 9), 31 mai 1985
nr. 41, 20 des 1985 nr. 108, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se
dens III).
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 11. (* 1) Helsetilsyn
og tannrøkt.
Om helsetilsyn
gjeld føresegnene i lov av 19. november 1982 nr. 66 om helsetenesta
i kommunane.
Om tannhelsetilsyn
gjeld føresegnene i lov om tannhelsetjenesten. (* 2)
Departementet
(* 3) kan gje nærare reglar om helsetilsyn og medisinsk hjelp for
elevar som får spesialundervisning.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 19 nov 1982 nr. 66, 3 juni 1983
nr. 54.)
(* 2: Lov 3 juni 1983 nr, 54.)
(* 3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 12. (* 1) Reglement
og instruksar.
1. Departementet
(* 2) fastset:
a) føresegner
og nærare retningsliner for dei gjeremål og ordningar som denne
lova gjev heimel for,
b) normalinstruksar
for stillingar som kan skipast i samsvar med denne lova.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 18 des 1987 nr. 99, 11 juni 1993
nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 14. (* 1) Private skolar.
1. For å
kunne setje i gang ein privat skole, trengst det godkjenning frå
departementet. (* 2) Departementet kan ta godkjenninga attende, dersom
vilkåra ikkje blir oppfylte.
2. Føresegner
om skoletid, undervisningstid, avgangsprøver og avgangsvitnemål
etter denne lova, gjeld og for private skolar.
Undervisningsplanane
og lærarane må vere godkjende av statens utdanningskontor.
(* 3)
Private skular
som er skipa som eit fagleg / pedagogisk alternativ som søkjer tilskot
etter lov av 14. juni 1985 nr. 73 om tilskot til private grunnskular og
private skular som gjev vidaregåande opplæring, blir godkjende
etter nemnde lov.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42 (endra paragraftalet frå 13
til 14). 6 april 1979 nr. 11, 14 juni 1985 nr. 73, 20 des 1991 nr. 87,
(i kraft 1 aug 1992).)
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
(* 3: Sjå § 34.)
§ 15. (* 1) Plikt for arbeidsgjevar.
Ingen arbeidsgjevar
må la ein elev arbeide i skoletida eller så nær innpå
skoletida at eleven ikkje kan kome på skolen utkvild og i rett tid.
Heller ikkje må ein arbeidsgjevar setje eleven i arbeid utanfor skoletida
på ein slik måte at eleven ikkje får førebu seg
til skolen. Arbeidsgjevaren må sjølv syte for at han kjenner
skoletida til eleven. Den som bryt desse føresegnene med vilje eller
av aktløyse kan ileggjast bot. (* 2)
Elles gjeld
lov 4. februar 1977 nr. 4 om arbeidervern og arbeidsmiljø m.v. og
dei føresegner som er fastsette i mdedfør av den lova.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42 (endra paragraftalet frå 14
til 15), 17 des 1982 nr. 89.)
(* 2: Jfr. strl. § 27.)
§
16. (* 1) Om arbeidsmiljøet og om rettar og pliktar for elevane.
Det skal leggjast
vinn på å skape eit triveleg arbeidsmiljø med gode samarbeidsformer
for alle som er knytta til skolen som elevar, lærarar eller anna
personale.
Kvar skole skal
ha eit reglement som blir godkjent av kommunen. Reglementet kan ha med
føresegner om rettar og plikter for elevane, reglar for åtferd,
kva tiltak som kan nyttast dersom elevar bryt føresegnene og om
framgangsmåten ved behandlinga av slike saker. Bortvisning kan ikkje
nyttast for meir enn 3 dagar.
Departementet
(* 2) kan gje nærare føresegner om innhaldet i reglementet.
Kroppsleg refsing
eller anna krenkjande behandling må ikkje nyttast.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1
jan 1994, se dens III).)
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 18. (* 1) Krav
til utdanning m.m.
1. Om krav til
utdanning for undervisningsstillingar og krav til utdanning og røynsle
for rektor gjeld føresegner i lov om lærarutdanning. (* 2).
2. Departementet
(* 3) kan fastsetje særskilde krav til utdanning og røynsle
for personale med særoppgåver i det kommunale skoleverket.
3. Den som skal
undervise i kristendomskunnskap må undervise i samsvar med den evangelisk-
lutherske læra.
Ein lærar
som ikkje høyrer til Den norske kyrkja eller Den evangelisk-lutherske
frikyrkja, skal ikkje ha plikt til å undervise i faget sjølv
om han har kompetanse til det, jfr. § 22 nr. 2. (* 4)
(*1:
Endra med lover 8 juni 1973 nr. 49, 13 juni 1975 nr. 42, 17 des 1982 nr.
89, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III). )
(* 2: Lov 8 juni 1973 nr. 49.)
(*3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
(* 4: Jfr. lov 17 des 1971 nr. 106 § 3.)
§ 19. (*1) Lønn
og lesetid m.m.
1. For stillingar
som går inn under denne lova blir lønns- og arbeidsvilkåra
fastsette i tariffavtale.
2. Lærar
som sluttar i stilling når sommerferien tek til, får lønn
ut juli måned. Lærar som tek til i stilling når sommerferien
er slutt, får lønn frå 1 august.
3. Lærar
som underviser ved meir enn ein skole, skal ha skyssgodtgjersle etter dei
føresegner som gjeld for offentlege tenestemenn, for sine reiser
til andre skolar enn den som ligg nærmast bustaden hans. Godtgjersle
kan berre krevjast for reise med båt eller når avstanden til
lands er minst 3 km kvar veg. Av standen blir rekna frå bustaden,
men frå nærmaste skolestad dersom dette er stuttare.
4. Lærar
i fast eller oppseieleg stilling får flyttegodtgjersle etter dei
reglar som gjeld for statsteneste menn.
5. Under sjukdom
får personale i stillingar som går inn under denne lova, lønn
etter dei reglar som gjeld for offentlege tenestemenn.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 8 juni 1979 nr. 44, 18 des 1987
nr. 99.)
§ 20. (*1) Utlysing av
stillingar.
1. Ledige stillingar
for tenestemenn nemnde i § 21 nr. 1 skal lysast ut av kommunen. I
utlysinga skal det seiast frå om vilkår og søknadsfrist.
Søknadsfristen skal vera minst 3 veker.
2. Stilling
for adjunkt eller lektor med undervisning på barne- og ungdomssteget
eller berre på ung domssteget eller både i grunnskolen og i
videregående skole, skal lysast ut slik at dei fag det krevst under
visningskompetanse i, er særskildt nemnde.
3. Kommunen
må ikkje krevje i utlysinga eller på annan måte at søkjarane
skal gje opplysningar om korleis dei ser på politiske og kulturelle
spørsmål. (*2)
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42 (endra paragraftalet frå 19
til 20), 18 des 1987 nr. 99, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se
dens III).)
(* 2: Jfr. lov 4 feb 1977 nr. 4 § 55 A.)
§ 21. (*1) Tilsetjing.
1. Skal læraren
stå for praktikantopplæring, har rektor ved vedkomande pedagogiske
høgskole og / eller seminar rett til å gje tilråding.
Blir kommunen og vedkomande ikkje samde, skal statens utdannings kontor
(* 2) ta avgjerd.
2. Den som blit
tilsett, må innen 8 dagar frå han får melding, melde
skriftleg frå om han tek stillinga. Kommunen kan lengje denne fristen.
3. Kommunen
kan gje ein lærar som er tilsett på oppseiing, fast tilsetjing
i den same stillinga uten å lyse ho ut på nytt. Er statens
utdaningskontor (* 2) ikkje samd i vedtaket, skal han leggja saka fram
for departementet (* 3) til avgjerd.
4. Departementet
(* 3) gjev føresegner om tilsetjing i stillingar ved faste leirskolestader,
i interko mmunale stillingar og i stillingar med teneste både i grunnskolen
og i vidaregåande skole.
(*
1: Endra med lover 8 juni 1973 nr. 49, 13 juni 1975 nr. 42, 17 des 1982
nr. 89, 14 juni 1985 nr. 72, 18 des 1987 nr. 99, 20 des 1991 nr. 87 (i
kraft1 aug 1992), 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
(* 2: Sjå § 34.)
(* 3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 22. (* 1) Plikter for
personalet.
1. Personalet
har, einskildsvis og samla, ansvar for at skolen blir driven i samsvar
med dei mål som er sette for skolen. Personalet skal hjelpe til å
skape eit godt skolesamfunn.
2. Lærarane
skal ha plikt til å undervise på dei læresteg og i dei
fag som dei har kompetanse til. (* 2)
3. Personalet
har mot fastsett godtgjersle plikt til å rettleie praktikantae fra
pedagogisk høgskole, seminar eller andre utdanningsinstitusjonar,
dersom desse får si praksistid ved skolen.
4. Undervisningspersonalet
skal i samsvar med reglar fastsette i reglement og instruks ha plikt til
å møte til etterutdanning, planlegging, samråding m.m.,
utanom undervisningstida, jfr. § 6.
5. Personalet
skal rette seg etter dei lover som gjeld for skolen og dei føresegner
som er gjevne i skoleplanar, reglement og instruksar.
6. Lærarane
har plikt til å melde frå til rektor om elevar som dei meinar
treng spesialundervisning.
(*
1: Endra med lover 8 juni 1973 nr. 49, 13 juni 1975 nr. 42, 17 des 1982
nr. 89.)
(* 2: Jfr. § 18 nr. 3.)
§ 23. (* 1) Oppseiingsfrist
m.m.
1. Den som er
tilsett, kan seie opp stillinga med 3 månaders varsel, når
ikkje anna er avtala.
2. Den som tek
imot ny stilling, har plikt til straks å seie opp stilling som han
ikkje kan halde fram i når han tek over den nye stillinga. Han har
også plikt til straks å kalle attende søknader på
slike ledige stillingar.
(*
1: Endra med lov 13 juni 1975 nr. 42 (endra paragraftalet frå 22
til 23).)
§
24. (* 1) Oppseiing, overføring til annan skole m.m.
1. Kommunen
kan med 3 månaders varsel seie opp tenestemann nemnd i § 21
nr. 1 som ikkje er fast tilsett, når ei stilling fell bort ved omskiping
av krinsar, ved inndraging av klassar eller av andre tvingande grunnar.
I slike høve
kan kommunen like eins krevje at lærar eller rektor som er tilsett
fast eller på oppseiing, tek teneste ved ein annan grunnskole i kommunen,
når han får noko så nær dei same arbeidsvilkår.
Rektor, og lærar med særoppgåver, har likevel ikkje krav
på å få tilsvarande stilling. Lønna må ikkje
setjast ned.
Dersom ikkje
særlege omsyn gjer seg gjeldande skal samla tenestetid vere avgjerande
ved oppseiing, slik at den som har stuttare samla tenestetid, må
finne seg i oppseiing før ein som har lengre samla tenestetid.
2. Ein lærar
eller rektor i interkommunal stilling kan etter dei same reglar som er
nemnde i nr. 1, førast over til stilling i berre ein av dei kommunar
han arbeider.
3. Syner ein
tenestemann i stilling som nemnt i § 21 nr. 1 dugløyse eller
er han av andre grunnar ikkje skikka for stillinga, kan kommunestyret gje
han avskil. Den det gjeld skal ha hatt høve til fråsegn.
Gjer nokon seg
skuldig i grov misferd, kan kommunen straks setje han ut av arbeidet til
han kan gjevast avskil eller han blir frådømd stillinga. (*
2) I mellomtida skal han ha utbetalt lønn som vanleg.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42 (endra paragraftalet frå 23
til 24), 17 des 1982 nr. 89, 14 juni 1985 nr. 72, 18 des 1987 nr. 99, 20
des 1991 nr. 87 (i kraft 1 aug 1992), 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan
1994, se dens III).)
(* 2: Jfr. strl.ikrl. § 10 og lov 4 mars 1983 nr. 3 § 15.)
§ 25. (Opphevd med lov 18 des 1987 nr. 99.)
§ 27. (* 1) Oppgåver
for kommunen
1. Kommunen
syter for at skolen blir styrt i samsvar med gjeldande lover, forskrifter
og læreplan og ser til at undervisningspersonalet er samansett så
formålstenleg for fagkrinsen som råd er, og at skolen er på
høgd med dei krav som gjeld til kvar tid.
Kommunen skal
medverke til at lærarar, skoleleiarar og tenestemenn med særoppgåver
i det kommunale skoleverket får høve til å halde kunnskapane
sine ved like og følgje med på det faglege området.
2. Kommunen
skal ha skolefagleg kompetanse i kommuneadministrasjonen over skolenivået.
3. Kommunen
fører tilsyn med pliktig opplæring for dei som ikkje går
i den kommunale skolen og skal, om det er grunn til det, kalle dei inn
til særskilde prøver.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 14 juni 1985 nr. 72, 18 des 1987
nr. 99, 20 juli 1991 nr. 69, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se
dens III).)
§ 28. (Opphevet ved lov 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
§ 29. (Opphevet ved lov 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
§ 30. (* 1) Foreldreråd.
1. Ved kvar
skole skal det vere foreldreråd der alle foreldre, eller forsytarar
som kjem i staden for foreldre, som har born på skolen, er medlemmer.
Foreldrerådet vel eit arbeidsutval som sjølv vel 2 medlemmer
med personlege varamenn til samarbeidsutvalet. Leiaren i arbeidsutvalet
skal vere den eine av medlemmene.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 18 des 1987 nr. 99, 11 juni 1993
nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
§ 31. (* 1) Fråsegn
frå krinsen.
1. Når
ein krins skal gje fråsegn i saker som er nemnde i § 3 nr. 3
og i § 40 nr. 4, skal kommunen i samråd med leiaren i foreldrerådet
fastsetje tid og stad for krinsmøte og syte for kunngjering med
minst 4 vekers frist og på ein måte som er vanleg på
staden. Så langt råd er, skal møtet haldast på
ei tid som høver for alle røysteføre.
2. Røysterett
har alle som bur i krinsen, jfr. § 3 nr. 1, og fyller krava etter
vallova 1. mars 1985 nr. 3 § 11. Røysterett i høve skriftleg
opplæringsmål (* 2) har dessutan foreldre / forsytar til born
på barne steget ved skolen, utan omsyn til bustad eller statsborgarskap.
3. På
møtet kan dei drøfta den saka som krinsen skal gje fråsegn
om. Dei frammøtte avgjer når drøftingane skal slutta
og røystinga ta til.
Røystinga
i saker etter § 40 nr. 4 skal vere skriftleg. Det same gjeld i saker
etter § 3 nr. 3 dersom nokon av dei frammøtte krev det.
4. Kommunen
styrer møtet, har ansvaret for røysting og skal syte for
at det blir sett opp liste over dei som har røysterett etter nr.
2, men som ikkje står i manntalet, og for at det i denne lista og
i manntalslista blir merkt tydeleg av kven som har røysta.
5. Departementet
(* 3) kan gje nærmare føresegner om møteskipnaden og
røystinga.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 14 juni 1985 nr. 72, 18 des 1987
nr. 99, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
(* 2: Sjå § 40.)
(* 3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 32. (* 1) Samarbeidsutvalet
m.m.
1. Ved kvar
skole skal det vere eit samarbeidsutval med to representantar for lærarane,
ein representant for andre tilsette, to representantar for foreldrerådet,
to representantar for elevrådet, og rektor som representant for kommunen.
I tillegg nemner kommunen opp ein representant til utvalet. Rektor er sekretær
for samarbeidsutvalet.
2. Samarbeidsutvalet
har rett til å uttale seg i alle saker som gjeld skolen.
3. Dersom Samarbeidsutvalet
får styringsoppgåver delegert frå kommunen, kan kommunen
nemnde opp fleire representantar til utvalet.
4. Dersom samarbeidsutvalet
handsamar saker under teieplikt etter forvaltningslova, skal elevrepresentantane
fråtre.
5. Dersom kommunen
nemner opp eit anna styre for skolen enn samarbeidsutvalet, jf kommunelova
§ 11, skal minst to representantar for foreldre vere med i styret.
Rektor har rett til å vere til stades på møta, til å
seie si meining og få henne ført i møteboka.
6. Departementet
(* 2) kan gje nærare retningsliner for råd og utval etter §§
30, 32 og 33, og kan etter søknad frå kommunen i særskilde
høve gjere unntak frå reglane om rådsorgana og fastsetje
alternative ordningar.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 17 des 1982 nr. 89, 18 des 1987
nr. 99, 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III), 16 juni
1995 nr. 28.)
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 33. (* 1) Elevråd
og klasseråd.
1. Ved kvar
skole for ungdomssteget (* 2) skal det vere eit elevråd. Til vanleg
vel kvar klasse ein representant til elevrådet. Rådet vel leiar,
nestleiar og sekretær. Ein lærar skal hjelpe elevrådet
i arbeidet.
2. Ved kvar
skole for barnesteget (* 3) kan det vere eit elevråd.
3. For kvar
klasse kan det vere eit klasseråd der alle elevane er medlemmer.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 18 des 1987 nr. 99, 11 juni 1993
nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
(* 2: Sjå § 2 nr. 1 bokstav b.)
(* 3: Sjå § 2 nr. 1 bokstav a.)
§ 34. (* 1) Statens utdanningskontor.
1. Statens utdanningskontor
skal i samarbeid med kommunen og fylkeskommunen sjå til at grunnskolen
er tidhøveleg, og at det elles er tenleg opplæring for born
og ungdom som kjem innunder denne lova. Statens utdanningskontor ser til
at alle føresegner for skolen blir følgde.
2. Statens utdanningskontor
skal syte for at det blir laga planar for spesialpedagogiske tiltak, pedagogisk
utvilklingsarbeid og etterutdanning, og hjelpe til med å setje planane
i verk.
3. Ved klage
over enkeltvedtak etter grunnskolelova er Statens utdanningskontor klageinstans.
4. Departementet
(* 2) kan gje nærmare føresegner om gjeremåla til Statens
utdanningskontor.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 18 des 1987 nr. 99, 20 des 1991
nr. 87 (i kraft 1 aug 1992), 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se
dens III).)
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§35. (* 1) Foreldreutvalet.
Departementet
(* 2) oppnemner Foreldreutvalet for grunnskolen. Utvalet skal ha leiar,
nestleiar og 5 andre medlemmer. Funksjonstida er 4 år.
Nærare
føresegner om gjeremål, arbeidsordning, bruk av konsulentar
o.a. blir fastsette av departementet.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 18 des 1987 nr. 99, 20 des 1991
nr. 87 (i kraft 1 aug 1992).)
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 36. (* 1) Statlege skolar.
1. Departementet
(* 2) står for administrasjonen av dei skolane som staten driv.
2. For kvar
skole kan departementet oppnemne eit styre. Departementet (* 2) gjev nærare
føresegner om samansetjing og arbeidsoppgåver for styret.
3. Ved kvar
skole skal det vere ein rektor som har den daglege leiinga. 4. Departementet
(* 2) skal gje føresegner om kva for saker skolen, styret for skolen
og statens utdanningskontor kan ta avgjerd i.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 6 april 1979 nr. 11, 17 des 1982
nr. 89, 18 des 1987 nr. 99, 20 des 1991 nr. 87 (i kraft 1 aug 1992).)
(* 2: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
§ 38. (* 1) Tilskott
frå staten.
Staten yter
årleg tilskott:
1. Til delvis
dekning av kommunane sine utgifter. Tilskottet blir gitt som rammetilskott
gjennom inntektssystemet for kommunane og fylkeskommunane etter reglar
gjeve av Kongen.
2. Til særlege
undervisningstilbod etter nærare regler fastsette av departementet.
3. Til Statens
Pensjonskasse (* 2) ein sum som svarar til pensjonsinnskotta.
(*
1: Endra med lover 21 juni 1974 nr. 55, 13 juni 1975 nr. 42, 4 mars 1977
nr. 11, 18 des 1981 nr. 92, 3 juni 1983 nr. 54, 31 mars 1985 nr. 41, 11
juni 1993 nr. 90 (i kraft 1 jan 1994 iflg. res. 24 sep 1993 nr. 904).)
(* 2: Jfr. lov 28 juli 1949 nr. 26.)
§ 40. (* 1) Målet i
skolen.
I opplæringa
skal det nyttast norsk mål etter desse reglane:
1. I den munnlege
opplæringa kan elevane bruke det mål dei talar heime, og læraren
skal i ordtilfang og uttrykksmåte ta omsyn til talemålet til
elevane.
2. Elevane skal
lære å lese både nynorsk og bokmål. Derfor skal
lesebøkene ha nok tilfang på begge mål.
3. Kommunen
fastset for kvar skole om det til skriftleg arbeid skal nyttast nynorsk
eller bokmål.
4. Når
det gjeld skifte av skriftleg opplæringsmål, skal det haldast
røysting i krinsen (* 2) eller det om rådet som elles soknar
til skolen.
Røysting
om skriftleg opplæringsmål skal haldast når fleirtalet
i kommunestyret eller minst 1/4 av dei røysteføre i krinsen
krev det.
Resultatet av
røystinga kjem fram ved vanleg fleirtal, og skal vere rådgjevande
for kommunen.
Nytt vedtak
om opplæringsmål kan ikkje gjerast før det er gått
minst 5 år.
Når krinsar
med ulikt opplæringsmål blir slegne saman, skal det alltid
haldast ny røysting.
5. Dei to siste
åra i grunnskolen skal elevane ha opplæring i begge målformer.
Departementet (* 3) fastset dei nærmare føresegner for slik
undervisning. Frå sjuande klassesteget avgjer elevane sjølve
kva målform dei skal nytte.
6. Foreldre
for minst 10 elevar på eit av klassestega 1 - 6 som ønskjer
at borna deira skal få nytte eit anna skriftleg opplæringsmål
enn det som er vedteke for skolen, kan krevje klasedeling dersom det ikkje
blir mindre enn 10 elevar i kvar klasse.
Er dei elevane
som er nemnde i første ledd spreidde på fleire skolar i kommunen,
kan foreldra med vanleg fleirtal velje skole for klassen.
Klasse som er
oppretta etter deling, kan halde fram på barnesteget så lenge
elevtalet ikkje går under 6.
Gjer krinsskipnaden
(* 4) at elevar etter 3. klasse blir førde over til ein skole med
anna opplæringsmål og dette gjeld færre enn 10 elevar
på klassesteget, kan foreldra krevje at dei får halde fram
med det same skriftlege opplæringsmålet og skal ha undervisning
i eiga gruppe i norsktimane.
7. Reglane i
denne paragrafen gjeld i spesialundervisning (* 5) så langt dei høver.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 6 april 1979 nr. 11, 14 juni 1985
nr. 72, 20 des 1985 nr. 105, 18 des 1987 nr. 99, 21 des 1990 nr. 78 (i
kraft 1 jan 1992), 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).
- Jfr. § 39 siste leden.)
(* 2: Sjå § 31.)
(* 3: Kirke-, utdannings- og forskningsdepartementet.)
(* 4: Sjå § 3.)
(* 5: Sjå § 8.)
§ 40 a. (* 1) Samisk i
opplæringa.
1. Born i samiske
distrikt har rett til å få opplæring i eller på
samisk. Frå og med sjuande klassesteget er det elevane sjølve
som tek avgjerd.
Elevar med opplæring
i eller på samisk blir fritekne for opplæring i ei av dei norske
målformene på 8. og 9. klassesteg.
2. Kommunen
kan gjere vedtak om at barn med samisk talemål skal ha opplæring
i samisk i alle ni år og at dei som har norsk som talemål skal
ha samisk som fag.
3. Opplæring
i eller på samisk kan òg bli gitt til elevar med samisk bakgrunn
utanom samiske distrikt.
Dersom det er
minst tre elevar med samisk talemål ved ein skole, kan dei krevje
opplæring i samisk.
(*
1: Tilføyd ved lov 21 des 1990 nr. 78 (i kraft 1 jan 1992), endret
ved lov 11 juni 1993 nr. 85 (i kraft 1 jan 1994, se dens III).)
§ 41. (* 1) Opplæringa
i kristendomskunnskap.
Biskopen og
soknepresten eller ein prest eller kateket (* 2) biskopen peikar ut har
rett til å høyre på undervisninga i kristendomskunnskap
og gje råd i saker som gjeld denne undervisninga.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42 (endra paragraftalet frå 42
til 41), 14 juni 1985 nr. 72.)
(* 2: Jfr. lov 19 juni 1969 nr. 50.)
§ 42. (* 1) Teieplikt.
Alle som gjer
teneste eller arbeid etter denne lova har teieplikt etter reglane i forvaltningslova
(* 2) §§ 13 til 13 e.
(*
1: Endra med lover 13 juni 1975 nr. 42, 16 mai 1986 nr. 21 - Jfr. strl.
§ 121.) (* 2: Lov 10 feb 1967.)
§ 42 a. (*
1) Opplysningsplikt til sosialtenesta.
Alle som gjer
teneste eller arbeid etter denne lova skal gje råd og rettleiing
til sosialtenesta (* 2) i klientsaker. Dei skal vera merksame på
tilhøve som bør føre til tiltak frå sosialtenesta
si side, og dei skal av eige tiltak gje sosialtenesta opplysningar om slike
tilhøve. Av eige tiltak kan opplysninger berre gjevast med samtykke,
eller så langt opplysningane ellers kan gjevast uten hinder av teieplikta.
(*
1: Tilføyd ved lov 13 des 1991 nr. 81 (i kraft 1 jan 1993 iflg.
res. 4 des 1992 nr. 880).) (* 2: Jfr. lov 13 des 1991 nr. 81 § 2 -
1.)
§ 42 b. (*
1) Opplysningsplikt til barneverntenesta.
Tilsette som
arbeider innafor ramma av denne lova skal vere merksame på høve
som kan føre til åtgjerder frå barneverntenesta (* 2)
si side.
Uten hinder
av teieplikta skal dei tilsette av eige tiltak gje opplysningar til barneverntenesta
når det er grunn til å tru at eit barn vert mishandla i heimen
eller det ligg føre andre former for alvorleg svikt i omsuta, jf.
lov om barneverntenester (* 3) § 4 - 10, § 4 - 11, § 4 -
12, eller når eit barn har vist vedvarande alvorlege atferdsvanskar,
jf. same lov § 4 - 24. Også etter pålegg frå dei
organa som er ansvarlege for gjennomføringa av lov om barneverntenester,
plikter dei tilsette å gje slike opplysningar.
(*
1: Tilføyd ved lov 17 juli 1992 nr. 100 (i kraft 1 jan 1993 iflg.
res. 11 des 1992 nr. 1048).)
(* 2: Lov 17 juli 1992 nr. 100 § 2 - 1.)
(* 3: Lov 17 juli 1992 nr. 100.)
§ 44 - 46. (Opphevd med lov 13 juni 1975 nr. 42.)
§ 2. Skoleskipnad.
Nr. 1 og 2 skal
lyde: 1. Obligatorisk opplæring er 10-årig. Til ungdomssteget
kan det leggjast eit 11. år med friviljug undervisning. 2. Til vanleg
bør det ikkje skipast skoler med meir enn 450 elevar. Ein skole
med årgangstal mellom 20 og 60 elevar bør til vanleg ha alle
10 (11) årskulla. Dersom det elles ville bli urimeleg lang eller
hard skyss, kan skolen ha ungdomssteg med mindre enn 20 elevar i årskullet.
§ 6. Undervisningstida. Nr. 2 skal lyde: 2. Minste veketimetal på alle steg i grunnskolen vert fastsette av departementet i samsvar med budsjettvedtak i Stortinget.
§ 13. Rett og plikt til opplæring. Nr. 2 og 3 skal lyde:
2. Barnet skal til vanleg starte opplæringa i det kalenderåret
barnet fyller 6 år. Dersom foreldra søkjer om det eller samtykkjer,
kan kommunen la eit barn starte eitt år seinare. 3. Opplæringsplikta
varer til eleven har gått tiande skoleåret. I særlege
tilfelle kan ein elev bli utskriven tidlegare, men likevel ikkje før
han har gått ni år på skolen. Born og ungdom kan likevel
bli fritekne frå opplæringsplikt dersom dei ut frå ei
sakkunnig vurdering har så alvorlege funksjonshemmingar at opplæringsplikta
verkar urimeleg.
- I kraft fra
1 juli 1997 iflg. res. 23 juni 1995 nr. 568.
§ 27. Ikrafttredelse. Endringer i andre lover
I.
Denne lov trer
i kraft fra den dag Kongen bestemmer. Fra samme dag oppheves lov av 6.
juni 1975 nr. 30 om barnehager m.v.
II.
Fra den tid loven trer i kraft gjøres følgende endringer
i andre lover:
1. I lov av 13. juni 1969 nr. 24 om grunnskolen gjøres følgende
endring:
§ 32 nytt nr. 7 skal lyde:
Kommunen kan
gjere vedtak om at ein grunnskole og ein kommunal barnehage skal ha felles
samarbeidsutval. Kommunen kan gjere avtale med eigar av privat barnehage
om tilsvarande ordning, dersom begge partar ønskjer det.
Samarbeidsutvalet
skal i slike høve ha ein representant for lærarane, ein representant
for andre tilsette i skolen, to representanter for dei tilsette i barnehagen,
to representantar for foreldrerådet i skolen, to representantar for
foreldrerådet i barnehagen og rektor / styrar for skolen / barnehagen.
- - -
Ikke i kraft.